17. Inskrypcje hebrajskie. Piękna ornamentyka roślinna i zwierzęce [Rz. 1 od zach. g. 3 stojący od pn]
18. Inskrypcje hebrajskie. U: Macewa betonowa stan bardzo dobry [Rz. 4 od zach. g. 3 stojący od pd.]
15. Jakob EINHORN, zm. 1911, n: Hier ruht Jakob Einhorn gestorben im 96 Lebensjahr am 24 Marz 1911. U: Stela leżąca, granitowa? [Rz. 3 od zach., g. 2 od pd.]
16. Inskrypcje hebrajskie. U: Macewa zwężająca się ku górze, ze świecznikiem, wąska, napisy czytelne. [Rz. 1 od zach., g. 4 stojący od pn.]
13. Jakob Zollman, 5659, n: Jakob Zollmann 5659 U: Stela z białego marmuru 7 rzędów napisów hebrajskich, na cokole czytelne. [Rz. 2 od zach., g. 1 od pd.]
14. Inskrypcje hebrajskie. U: Macewa zaokrąglona u góry, smukła, z białego marmuru, 9 rzędów napisów hebrajskich, dłonie u góry, palec mały i wskazujący razem oraz środkowy i serdeczny złączone. [Rz. 3 od zach., g. 1 od pd.]
11. Rosa Tandlich, zm. Ok. 1898 n: Hier ruht die gute Gattin, fromme Tochter und edle Mutter, Frau Rose Tandlich zum Herren berufen im funfund zwanzigsten Jahre ihres edeln Lebens am 7 -AW 5659. U: Wywrócony pomnik granitowy, podzielony na dwie części, dobrze zachowany. W górnej części pomnika czytelne napisy po hebrajsku [Rz. 1 od zach., g. 3 od pd.]
12. Inskrypcje hebrajskie, U: stela z piaskowca, 10 rzędów napisów, czytelnych, u góry wyrzeźbiony świecznik. [Rz. 1 od zach., g. 1 od pd.]
9. Inskrypcje hebrajskie. U Inskrypcje hebrajskie czytelne 13 rzędów napisów, grawerunek drzewa od góry [Rz. 1 od zach. gr 5 stojący od ogr. pn]
10. Inskrypcje hebrajskie. U: Stela z białego marmuru, cała, przechylona, dłonie u góry, palec mały i wskazujący razem oraz środkowy i serdeczny razem. Czytelne 8 rzędów hebrajskich napisów. [Rz. 3 od zach., g. 4 stojący]
7. Inskrypcje hebrajskie. U: Stela z piaskowca, cała, przechylona, czytelne napisy hebrajskie, świecznik w zwieńczeniu. [Rz. 1 od zach., g. 1 stojący od pn. przy pniu ściętego drzewa]
8. Inskrypcje hebrajskie. U: Stela z piaskowca, zaokrąglona u góry, z koroną, przechylona, 10 rz. czytelnych napisów hebrajskich. [Rz. 2 od pn., g. 1 stojący od zach.]
5. Jakob Goldstein, zm. 5684, n: Hier ruht Jakob Goldstein Gestorben den 13 elel 5684 in Jablonka in seinem 57 Lebensjahre. U: Cokół z napisem komemoracyjnym z piaskowca. [Rz. 4 od zach. G 1 od pn.]
6. Marte Feureisen, zm. 1907. U: Macewa z białego marmuru, złamana [Rz. 3 od zach., g. 4 od pn.]
3. Sali Schlesinger, zm. 1902 n: hebrajskie, u dołu Sali Schlesinger. U: stela cała, z białego marmuru. 8 rzędów napisów hebrajskich, u dołu czytelne. [Rz. 3 od zach., g. 4 od. pn]
4. Julie Friedlander, zm. 1908, n: Hier ruht Julie Friedlander, geb, Neumann gest. 2 Juni 1908, [Rz. 3 od zach., g. leżący obok Pollak]
1. Inskrypcje hebrajskie. U: Stela złamana, z piaskowca, 8 rzędów napisów. [Rz. 3 od zach., g. 1 stojący od pn]
2. Julie Pollak, brak danych. N: Wr… Rau Bielitz? U. Stela uszkodzona w połowie, betonowa? Druga połowa być może leży przed stojącym kawałkiem. [Rz. 3 od zach., g 2 od pn]
Cmentarz żydowski w Podwilku to jedyny kirkut na polskiej Orawie. Zgodnie z halachą i prawem administracyjnym obowiązującym w monarchii austro-węgierskiej, cmentarz dla wyznawców judaizmu założono poza wsią. Nastąpiło to prawdopodobnie po 1867 roku, kiedy uchwalono ustawę o emancypacji Żydów i zyskali oni możliwość m. in. swobodnego praktykowania religii. Cmentarz miał być wyraźnie ogrodzony, posiadać dwa wejścia i dostęp do wody w celu rytualnego umycia rąk. Grzebano tu Żydów zamieszkujących wszystkie miejscowości w północnej Orawie. Pochówki odbywały się do wybuchu II wojny światowej. Po czerwcu 1942 r. na Orawie pozostali już bardzo nieliczni Żydzi. Macewy zostały zdewastowane w czasie wojny przez słowackich faszystów i ich młodzieżówki. Do tej pory część macew nie jest postawiona. Nagrobki skierowane są na wschód, większość znajduje się przy ogrodzeniu zachodnim. Podczas inwentaryzacji wykryto około 75 śladów po nagrobkach, w części są to już tylko puste cokoły lub fundamenty. Zidentyfikowano 29 macew. Nadal stoi 26 nagrobków, część leży zakryta roślinnością i ziemią. Do projektu wybrano 16 nagrobków z inskrypcjami hebrajskimi i niemieckimi. 2 groby wykonane są granitu, 6 z marmuru, 10 z piaskowca i 11 z betonu. Zwraca uwagę bogata inskrypcja i symbolika niektórych pomników. Wykaz skrótów znajduje się w osobnym załączniku. Inwentaryzacja nie obejmuje obiektów które były całkowicie zmienione po wojnie a zwłaszcza w czasach współczesnych, szczególnie współczesnych nagrobków granitowych, plastykowych, z lastryko i in. Kierunki geograficzne ogrodzeń cmentarzy podano w przybliżeniu, tak aby łatwiej można było odnaleźć obiekty.
Cmentarz żydowski w Podwilku
FUNDACJA PRZESTRZENIE DZIEDZICTWA
Skontaktuj się z nami:
Fundacja Przestrzenie Dziedzictwa
e-mail: fundacjapd[at]protonmail.com
tel. +48 12 00000000
Copyright by FUNDACJA PRZESTRZENIE DZIEDZICTWA 2019-2020 – All rights reserved