NOTKA INFORMACYJNA :
Tytuł zadania: Inwentaryzacja i dokumentacja fotograficzna przydrożnych kapliczek, krzyży i dzwonnic na Orawie
Ilustracja: Kamienna kapliczka słupowa z rzeźbą Trójcy Świętej, 1760 r., Zubrzyca Dolna
Organizatorzy pragną serdecznie podziękować wszystkim wolontariuszom oraz innym osobom z Orawy za współpracę i przekazane informacje.
Dofinansowanie:
Partnerzy zadania:
Gminne Centrum Kultury w Lipnicy Wielkiej
Orawska Biblioteka Publiczna w Jabłonce
Organizator zadania:
Fundacja Przestrzenie Dziedzictwa
Koordynacja i konsultacje merytoryczne : dr hab. Ewa Kocój, prof. UJ
Nadzór merytoryczny (historyczno-artystyczny): dr hab. Agnieszka Gronek, prof. UJ
Inwentaryzacja obiektów na Orawie: Lucyna Borczuch, Łukasz Kocój oraz wolontariusze
Autorzy tekstów: Lucyna Borczuch, Łukasz Kocój
Fotografie: Lucyna Borczuch, Łukasz Kocój
Projekt stron i wykonanie internetowych: Łukasz Kocój
Copyright by Fundacja Przestrzenie Dziedzictwa, Kraków 2022
10. Drewniana kapliczka z figurką Najświętszej Marii Panny Niepokalanie Poczętej , XX-XXI w., [W ogrodzie przed domem 326, Zubrzyca Górna. Przy skrzyżowaniu do Zimnej Dziury ]
Wygląd. Drewniana kapliczka, z gipsową figurką Najświętszej Marii Panny Niepokalanie Poczętej, osłonięta daszkiem wspartym na czterech słupkach. Wysokość ok. 2 m, stan bardzo dobry. Kapliczka. Figurka NMP Niepokalanie Poczętej w rozłożonymi rękami, włosy brązowe, niebieski płaszcz i biała suknia. Osłonięta blaszanym daszkiem podpartym czterema drewnianymi, brązowymi słupkami, z metalowym krzyżem. Kapliczka postawiona jest na pniu drzewa. Otoczenie. Kapliczka przed domem, w ogrodzie, urządzona jako kwietna wyspa z licznymi w kwiatami wieloletnimi i jednorocznymi. Przed figurką gipsowa duża, biała owieczka. Tradycja lokalna. Słupki udekorowane bukietami z kwiatów sztucznych, różowych, czerwonych i białych. Na głowie NMP łańcuch choinkowy ze srebrnej folii.
9. Kapliczka domkowa murowana z figurą Upadku Chrystusa pod krzyżem, 1930 r., f. Rozalia i Józef Gembala [Przed posesją nr 212B, Zubrzyca Górna]
Wygląd. Kapliczka domkowa, biała, murowana, z wnęką w szczycie i dzwonnicą. W środku figura Chrystusa upadającego pod krzyżem. Wysokość ok. 6 metrów. Stan bardzo dobry. Zewnątrz. Biała, murowana na planie prostokąta, tynkowana. Fasada z pilastrami przy narożach. Drzwi zwieńczone łukiem, drewniane, brązowe, oszklone. Szczyt murowany, z wnęką, w niej malowany na desce Veraicon. Na brązowym tle twarz Jezusa z brązowymi włosami i brodą, złotym nimbem, w białej szacie, na tle białej chusty. Dwa okna, brązowe, drewniane. Dach dwuspadowy, z brązowej blachy, przybitka biała. Zwieńczona niedużą wieżą z dzwonem. Wewnątrz. Ściany białe, strop kolebkowy niebieski ze złotymi gwiazdami. Pod ścianą tylną żółty drewniany ołtarz, z białymi płycinami różnej wielkości, obramowanymi jasno brązowo, środkowa z krzyżem równoramiennym. Przykryty białym obrusem i czerwoną narzutą. Na mensie drewniany stopień, z podobnymi płycinami malowanymi na licu. Na stopniu gipsowa figura upadającego Jezusa. Postać z brązowymi włosami i brodą, w niebieskim płaszczu, skierowana w prawo. Nad figurą drewniany, brązowy krzyż z czarnym napisem: NOSTRO IPSE PORTAVIT oraz NOSTRO IPSE LULIT ET DOLORES. Przed figurą, na mensie, stoi skrzynka na wzór tabernakulum, przed nim biały korporał i patena. Na niej figurka NMP ze złożonymi modlitewnie rękami, w białej sukni i niebieskim płaszczu. Po bokach dwie ceramiczne, malowane płaskorzeźby z popiersiami NMP po lewej i Jezusa po prawej, obok nich dwa aniołki w niebieskich szatach. Po lewej gipsowa figura św. Józefa z Dzieciątkiem, obok mniejsza, Jezusa z sercem gorejącym. W narożach kaplicy, na osobnych stolikach, obok ołtarza, po lewej figura Matka Bożej. Po prawej stronie święty Jan Drewniany krzyż z metalową figurką Jezusa. Na ścianach obrazki Drogi krzyżowej, kilim, obraz św. Jana Pawła II. Otoczenie. Płot drewniany, malowany na brązowo. Dwie lipy po lewej stronie, jesion po prawej, modrzew z tyłu. Tradycja lokalna. Kwiaty sztuczne różowe w wazonie obok tabernakulum. Drzwi i płot ozdobione kokardkami żółtymi, czerwonymi i niebieskimi. Miejsce majówek i odprawianych niegdyś mszy świętych.
8. Kamienna kapliczka słupowa z figurą Jezusa z gorejącym sercem, 1917 r., f. ALOJS I KLIMENTINA WOJCZAK, [Przed domem nr 308, Zubrzyca Górna]
Wygląd. Kamienna figura Jezusa na trzyczęściowym postumencie, z jednym reliefem od tyłu i 3 malowidłami we wnękach. Zbudowana z piaskowca. Polichromowana. Wysokość ok. 3, 5 m. Stan dobry. Pełnoplastyczna figura. Stojąca postać Jezusa, prawą rękę wznosi w geście błogosławieństwa, lewą wskazuje na czerwone serce na piersi, z brudnobiałą koroną cierniową, żółtym płomieniem u góry i krzyżem. Twarz i dłonie cieliste, włosy i broda brązowe. Ubrany w białą suknię i czerwony płaszcz. Stoi na kapitelu. Figura osłonięta jest metalowym daszkiem. Tył i boki figury osłonięte płytą półprzezroczystą z pleksi. Na daszku krzyż metalowy. Postument, część górna. Filar malowany na żółto z 3 malowidłami świętych i 1 reliefem, w niebieskich niszach. Od frontu malunek św. Wojciecha w złotej mitrze, białej komży, czerwonym ornacie z krzyżem w prawej ręce i czarnym pastorałem w lewej. Napis: SV. WOJCIECH . Z lewej strony św. Alojzy w czarnej sutannie i białej komży, czarne krótkie włosy i buty, ręce złożone modlitewnie. Napis: SV. ALOJS. Z prawej. Św. Klementyna, czarne długie włosy, biała suknia przepasana złotą szarfą, w różowym płaszczu. Napis: SV. KLIMENTINA. Z tyłu relief NMP z Niepokalanym Sercem, w białej sukni, niebieskim płaszczu z jasnoniebieską podszewką na głowie, obiema rękami wskazuje na umieszczone czerwone serce z płomieniem. Postument, część środkowa. Blok kamienny malowany na pomarańczowo. Od frontu z białą płyciną wgłębną z inskrypcją: SERCE JIZISOVO OTPUT LUDU TVOJMU A SITKIM TIM KTORI TIA VZIVAJU FUNDATORI WOJCZAK ALOJS A KLIMENTINA ROK 1917. Postument część dolna. Niski zielony blok kamienny. Otoczenie. Kapliczka wolnostojąca, z przodu dwa jesiony, z tyłu dwie lipy. Ogrodzona metalowym, zielonym płotem. Tradycja lokalna. Figura udekorowana wieńcem z czerwonymi i białymi kwiatami. Dodatkowo szarfy w kolorze białym i czerwonym przymocowane do płotu. Na postumencie kolejne kwiaty w kolorze różowym białym i fioletowym. Na dole bukiet z pomarańczowymi różami.
7. Kamienny krucyfiks słupowy, 1906 r., f. JAN KNAPIK I ROSALIA NIŻNIK [W ogrodzie posesji nr 343A, Ochlipów, Zubrzyca Górna]
Wygląd. Kamienny krucyfiks postawiony na dwuczęściowym postumencie, z reliefem Upadku Jezusa pod krzyżem i inskrypcją. Rzeźba bez polichromii, wykonana z piaskowca. Wysokość ok. 2 metry. Stan dobry. Krucyfiks. Krzyż z titulusem, płaskorzeźba Chrystusa, głowa skierowana na lewo. Rzeźba osłonięta z trzech stron blachą, nakryta blaszanym daszkiem w kolorze grafitowym, nałożonym na poprzednie zadaszenie. Krzyż ustawiony na kapitelu. Postument, część górna. Słup, w górnej części z płyciną ze sceną Upadku Jezusa pod krzyżem. Postać Jezusa skierowana w lewo, przypada do ziemi na okrągłe kamienie, z dużym krzyżem na plecach. Postument, część dolna. Niski, kamienny blok z ledwo widoczną inskrypcją od przodu: FUNDATOROWIE JAN KNAPIK I ROSALIA NIŻNIK R.P.1906. Posadowiony na kamiennej płycie bazowej. Otoczenie. Ogród przed domem, liczne kwiaty wieloletnie i jednoroczne. Duży modrzew. Obok drewniana rzeźba głowy Jezusa w cierniowej koronie, ustawiona na pniu dużego drzewa. Tradycja lokalna. Na płycie bazowej lampiony, wokół rosną kwiaty. Podłączone jest oświetlenie elektryczne. Odprawiane są tu majówki, czasem msze prywatne. Wg tradycji przekazywanej w rodzinie gospodarzy, kapliczkę ufundowały trzy siostry jako wotum za pomyślność losu i pozyskaną ziemię. Przed II wojną, przechodziła tędy główna droga na Krowiarki, przy budowie której pracował św. Jan Paweł II. W czasie wojny rzeźbę uszkodził pocisk, po którym pozostał ślad. W 1978 r., podczas kilkudniowej wycieczki na Babią Górę, krótko przed konklawe, mszę św. odprawił tu przyszły papież, zachowały się zdjęcia. Renowację przeprowadziła rodzina w 1974, stawiając kapliczkę na bazie cementowej, w 1984 fundując dodatkową blaszaną osłonę. Drewniana figura Chrystusa stanowi prezent od dzieci dla właścicieli na okrągłą rocznicę zawarcia małżeństwa.
6. Kamienny krucyfiks słupowy , 1906 r., f. ANDRZEJ I KATARZYNA OMYLAKOWIE , [Przed posesją nr 411, przysiółek Zakamionek, Zubrzyca Górna]
Wygląd. Kamienny krucyfiks postawiony na trzyczęściowym postumencie słupowym z reliefami od frontu Matki Bożej i św. Franciszka inskrypcją na płycie granitowej. Boczne i tylne ściany bez zdobień. Wysokość kapliczki około 3 metry. Obiekt wykonany z piaskowca. Bez polichromii. Stan średni, miejscami uszkodzone reliefy. Krucyfiks. Krzyż z titulusem i płaskorzeźbą Jezusa postawiony na kapitelu. Osłonięty metalowym, brązowym daszkiem ze złotym brzegiem od frontu. Postument, część górna. Filar kamienny, od frontu z niszą z reliefem Matki Bożej. Ubrana w suknię przepasaną szarfą i płaszcz na głowie, z rozłożonymi rękami, stoi na półksiężycu i kuli ziemskiej. Lewa ręka uszkodzona, kamień ukruszony. Postument, część środkowa. Filar kamienny od frontu z niszą z postacią św. Franciszka?, w habicie, z tonsurą, obiema rękami trzyma krzyż oparty o lewe ramię. Lewa dolna część figury uszkodzona, kamień ukruszony. Postument, część dolna. Niski blok kamienny, od przodu na czarnej płycie granitowej napis fundacyjny: NA CZEŚĆ I CHWAŁĘ BOGU FUNDATOROWIE ANDRZEJ I KATARZYNA OMYLAKOWIE R. P. 1906 ODNOWIONO 1996. Posadowiony na większej bazowej płycie kamiennej, położonej na betonowej podstawie. Otoczenie. Stoi w ogrodzie z ozdobnymi drzewami iglastymi, niedaleko kaplicy Matki Bożej Anielskiej. Oba obiekty otoczone brązowym, metalowym płotem. Tradycja lokalna. Na gzymsach girlandy z białymi, różowymi i czerwonymi kwiatami. Od daszku do płotu wstążki biała, czerwona, żółta i niebieska. Lampiony. Dawniej w okolicy kapliczki odbywały się msze święte i majówkii.
5. Kamienna kapliczka słupowa z figurą Matki Bożej Różańcowej, 1906 r, Jan i Maria Omilyak, [Przed posesją nr 517, Zubrzyca Górna]
Wygląd. Kamienna figura Matki Bożej Różańcowej na dwuczęściowym postumencie słupowym postawiona na niebieskim betonowym podium. Wykonana z piaskowca. Polichromowana. Wysokość ok. 3,5 m. Stan dobry. Pełnoplastyczna figura . Matka Boża Różańcowa stoi ze złożonymi do modlitwy rękami, ze wzrokiem skierowanym do góry, za głową złoty metalowy nimb z pięcioma gwiazdami. Ciało białe, oczy niebieskie. Ubrana w białą suknię przepasaną niebieską szarfą i niebieski płaszcz ze złotą lamówką na brzegach zakrywający głowę. Z prawego strony czarny długi różaniec. Figura nakryta metalową, łukowo zwieńczoną osłoną z trzech stron z daszkiem, od przodu ze zdobieniami. Stoi na rozbudowanym kapitelu w kolorze niebieskim, białym i czarnym. Postument, część górna. Filar o przekroju ośmioboku, z błękitnym kapitelem, kremowo żółty z białą płyciną, z czarną inskrypcją. Postument, dolna część. Baza filaru, w formie bloku o przekroju ośmioboku, nieco szersza niż trzon, kremowo żółta z napisem fundacyjnym od przodu, jasnoniebieskim profilem u góry. Postawiony na niebieskim dwustopniowym cokole betonowym. Otoczenie. Figura stoi w przy głównej drodze, ogrodzona zielonym płotem metalowym. Tradycja lokalna. U stóp Matki Bożej duży bukiet kolorowych sztucznych kwiatów. Na płycie bazowej plastykowa, brązowa skrzynka z różowymi pelargoniami. Na płocie białe kokardki z taśmy. Ogrodzony teren zrobiony w formie małego ogródka. Miejsce majówek i ołtarza w procesji Bożego Ciała.
4. Kamienna kapliczka słupowa zwieńczona figurą Jezusa z gorejącym sercem, 1906 r., f. Jan i Maria Malesa [W pobliżu domu nr 242, Zubrzyca Dolna]
Wygląd. Kamienna kapliczka słupowa zwieńczona figurą Jezusa na trzyczęściowym postumencie słupowym, z trzema reliefami, Matki Bożej od frontu i św. Andrzeja i św. Jana po bokach. Wykonana z piaskowca, polichromowana. Wysoka ok. 3,5 m. Stan średni. Wymaga renowacji zwłaszcza główna figura. Pełnoplastyczna figura Stojąca postać Jezusa, prawą rękę unosi w geście błogosławieństwa, lewą wskazuje na piersi czerwone serce z zieloną koroną cierniową i brązowym krzyżem u góry. Twarz i dłonie cieliste, włosy i broda brązowe. Oczy niebieskie. Ubrany w białą suknię i czerwony płaszcz z żółtą podszewką. Stoi na kapitelu w kolorze zielonym i szarym. Figura osłonięta jest daszkiem czterospadowym, metalowym, chromowanym z krzyżem u góry. Postument, część górna. Filar kamienny z ciemno czerwonymi kolumnami przy narożnikach. W niebieskich płycinach znajdują się trzy płaskorzeźby. Od frontu postać Marii Panny z Niepokalanym Sercem. Maria ubrana w biały welon na głowie, białą suknię i niebieski płaszcz. Na piersi widoczne czerwone serce opasane zieloną koroną cierniową, przebite srebrnym mieczem, powyżej żółty płomień, napis S. MARIA. Po prawej stronie relief św. Jana Chrzciciela w zielonej tunice, brązowym płaszczu, z laską z białą chorągiewką w lewej ręce i białym barankiem przy lewej stopie, napis S. JAN. Po lewej płaskorzeźba św. Andrzeja w żółtej tunice, zielonym płaszczu z brązowym krzyżem w kształcie litery X za plecami, napis S. ONDREJ. Postument, część środkowa. Blok kamienny od frontu z oznaczonym ciemnoczerwonym polem z inskrypcją: SRDCE JEZISOVO OTPUST LUDU TVEMU A VSETKIM KTERY TA VZYVAJU F. JAN MALESA A MARIA r. DOMINIAK 1906. Postument, część dolna. Niski blok kamienny z zaokrąglonymi brzegami u góry. Postawiony jest na szerokiej, niskiej płycie bazowej, położonej na dwóch wysokich stopniach. Otoczenie. Figura wolnostojąca, na działce porośniętej trawą. Dwa drzewa, jedno uschnięte. Płot metalowy czarny. Tradycja lokalna. Na kapitelu, gzymsie i płocie sztuczne białe storczyki i czerwone kokardy. Od kapitelu do płotu powieszono czerwone szerokie wstążki z kwiatami przymocowanymi do płotu.
3. Kamienna kapliczka słupowa z rzeźbą koronacji Matki Bożej przez Trójcę Świętą, 1891 r., f. Jan i Ignac Gyurcsak, [W ogrodzie posesji nr 36A, Zubrzyca Górna]
Wygląd. Kamienna kapliczka słupowa z rzeźbą Trójcy Świętej koronującej Matkę Bożą, na trzyczęściowym postumencie, który zawiera 3 reliefy i dwie inskrypcje. Wykonana z piaskowca, polichromowana. Kapliczka jest wysoka na ok. 3,5 m. Stan zły. Wymaga pilnej renowacji. Pełnoplastyczna rzeźba. Po prawej stronie siedzący Bóg Ojciec w błękitnej tunice i brązowym płaszczu, bosy, z królewskim jabłkiem na kolanie. Po lewej siedzący Jezus, przykryty częściowo czerwonym płaszczem, w prawej dłoni trzyma metalowy krzyż. Powyżej Duch Święty w postaci białego gołębia z rozpostartymi skrzydłami, otoczony nimbem z dziewięciu metalowych promieni. Bóg Ojciec i Syn Boży trzymają dużą koronę nad głową Matki Bożej, klęczącą na niebieskich chmurach. Matka Boża w białej sukni i płaszczu. Dłonie złożone w geście modlitwy. Poniżej stóp Ojca i Syna oraz po prawej stronie Matki Bożej znajdują się uskrzydlone główki z białymi skrzydłami. Wszystkie odkryte części ciała białe. Elementy metalowe zardzewiałe. Rzeźba ustawiona na uskokowym kapitelu. Postument, część górna. Filar, od frontu w brązowej niszy Archanioł Michał w krótkiej tunice i płaszczu, z białymi skrzydłami, ze smokiem u stóp. W prawej ręce trzyma brązowy krzyż. Po bokach filara puste płyciny brązowe. Postument, część środkowa. Filar nieco szerszy niż wyżej, z dwoma reliefami na bocznych ściankach, w płytkich niebieskich niszach. Po lewej stronie św. Jan Nepomucen, w czarnym birecie, brązowej pelerynce, białej komży i czarnej sutannie, z brązowym krzyżem w lewej ręce, opartym o lewe ramię, głowa przechylona w lewo. Po prawej stronie św. Ignacy z różańcem i księgą, kolor szat nie zachował się. Od frontu mało czytelny napis w zdobionej płycinie z resztkami ciemnoczerwonej farby. Postument, część dolna. Blok kamienny ze ściętymi brzegami od góry. Od frontu biała inskrypcja fundacyjna: VYSTAVIL JAN GYURCSAK ZO SINOM IGNACOM 1891. Postument obudowany szarą i białą kostką. Otoczenie. Kapliczka stoi w ogrodzie starannie utrzymanym, z bylinami, krzewami ozdobnymi i iglakami różnej wysokości, ścieżki wysypane drobnym tłuczniem. Przed kapliczką jeden segment płotu kamiennego z owalnymi prześwitami, ślady białej farby. Tradycja lokalna. Nasadzenia kwiatów i bylin. U stóp Archanioła Michała bukiet sztucznych białych kwiatów. Miejsce majówek i stacja w czasie procesji Bożego Ciała
2. Kamienna kapliczka słupowa z figurą św. Józefa, 1876 r. [W pobliżu domu nr 43, Zubrzyca Górna]
Wygląd. Kamienna figura św. Józefa na podwójnym postumencie słupowym. Ślady białej polichromii, postument w kolorze naturalnego kamienia. Wysoka ok. 3 metry, stan dobry. Figura pełnoplastyczna. Św. Józef z Dzieciątkiem na lewym przedramieniu. Cała figura jasna z wyjątkiem ciemnobrązowej lamówki na płaszczu. Józef ubrany w tunikę i płaszcz zarzucona na ramionach. Dzieciątko w przepasce na biodrach. Figura postawiona na kapitelu i dwustopniowej podstawie. Dach, blaszany, zdobiony od przodu. Postument, część górna. Wysoki filar kamienny, z trzonem rozszerzonym uskokiem na górze i owalnie na dole. Bez polichromii. Postument, część dolna. Niski blok kamienny z oznakowanym polem z inskrypcją: SVATY JOZEFE ORODUI ZA NAS 1876. Postawiony na płycie betonowej. Otoczenie. Dwie duże tuje po bokach. Płot metalowy z siatki, bramka spawana, malowany na brązowo. Dwa pnie po starych drzewach. W środku reszki ogrodzenia kamiennego. Tradycja lokalna. Wieniec z pomarańczowymi kwiatami na przednich prętach, daszku i podstawie. Kiedyś stacja w procesji Bożego Ciała.
1. Kamienna kapliczka słupowa z rzeźbą Trójcy Świętej, 1760 r., f. Ks. Wojciech Zubrzycki [Przed posesją nr 283, Zubrzyca Dolna]
Wygląd. Kamienna kapliczka słupowa z rzeźbą Trójcy Świętej postawiona na dwuczęściowym postumencie z płaskorzeźbą Matki Bożej. Wykonana z piaskowca, polichromowana. Wysokość ok. 3,5 m. Stan dobry. Pełnoplastyczna rzeźba. Po prawej stronie w białych obłokach Bóg Ojciec w pozycji siedzącej, w jasnoszarej tunice i ciemnoczerwonym płaszczu. Po lewej stronie Jezus w ciemno czerwonym płaszczu przerzuconym przez prawe ramię, w prawej dłoni trzyma brązowy krzyż. Odkryte części ciała białe i cieliste, włosy i brody czarne, stopy bose. Pomiędzy nimi glob ze śladami polichromii białej, niebieskiej i ciemnoczerwonej. Obie postacie trzymają na nim swe dłonie. Powyżej biały gołąb z rozpostartymi skrzydłami. Poniżej rzeźby uskrzydlona główka o jasnobrązowych włosach i niebieskich skrzydłach. Rzeźba osłonięta brązowym daszkiem blaszanym, wygiętym łukowo, od środka białym. Na kapitelu napis MISERERE NOBIS. Postument, część górna. Wysoki filar z płaskorzeźbą Matki Bożej Bolesnej stojącej na zielonych obłokach. Czarne włosy, biała suknia i niebieski płaszcz. Pod stopami płycina z podpisem: S. MARIA. Nad głową dwie płaskorzeźbione główki z jasno brązowymi włosami, z szaroniebieskimi skrzydłami. Postument zwieńczony ciemnoczerwonym kapitelem z napisem. Postument, część dolna. Blok kamienny z profilowaną, białą płyciną z inskrypcją: ANNO DNI 1760 …OVCI ADMRNDUSD ADALBERTUS ZUBRICZKI P..EB RABC..ZI CU RAVIT …ZMO ANNO DNI. Boki i tył postumentów bez ozdób i inskrypcji. Otoczenie. Przy drodze głównej przez Zubrzycę Dolną. Wokół cztery jesiony i kwiaty wieloletnie. Kapliczka ogrodzona płotem drewnianym, malowanym na brąz, mocowanym do czterech narożnych słupów kamiennych. Tradycja lokalna. Kapliczka udekorowana od góry do dołu gęstymi sznurami sztucznych czerwonych kwiatów wokół Trójcy i postaci Matki Bożej - żółto czerwonych, na płocie – białych. Do daszku przymocowano lampę elektryczną. Miejsce odprawiania majówek, również udziałem księdza oraz stacja w czasie procesji Bożego Ciała. Według lokalnego informatora postawiona przez księdza wędrującego tędy ze Słowacji do kościoła w Orawce. Postawiona na skrzyżowaniu przy starej drodze łączącej Lipnicę Małą z Orawką oraz drogę z Jabłonki do Zubrzycy.
WYBRANE KAPLICZKI, KRZYŻE I DZWONNICE W ZUBRZYCY DOLNEJ I ZUBRZYCY GÓRNEJ
Zadanie obejmuje identyfikację i dokumentację wybranych przydrożnych kapliczek, krzyży, dzwonnic na terenie polskiej Orawy. W miejscowościach Zubrzyca Dolna i Zubrzyca Górna zidentyfikowano 18 obiektów małej architektury sakralnej, w tym 2 dzwonnice loretańskie, 6 kamiennych figur na słupie, 3 kamienne krucyfiksy słupowe, 2 kapliczki domkowe, 2 kapliczki oszklone, 2 krzyże, 1 kapliczka murowana lub na podmurówce. Najstarszymi obiektami są: kamienna kapliczka słupowa z rzeźbą Trójcy Świętej z 1760 r. fundacji ks. Wojciecha Zubrzyckiego; kamienna kapliczka słupowa z figurą św. Józefa z 1876 r.; kamienna kapliczka słupowa z rzeźbą koronacji Matki Bożej przez Trójcę Świętą z 1891 r. Najwięcej kapliczek w tym rejonie poświęconych jest różnym przedstawieniom Matki Bożej, Jezusa i krucyfiksom. Do dokumentacji fotograficznej w ramach niniejszego zadania wybrano 10 obiektów, w tym 5 kamiennych kapliczek słupowych z figurą, 3 kamienne krucyfiksy słupowe, 1 kapliczka domkowa i 1 kapliczka z figurą na podmurówce. Dokumentacja przedstawia możliwie duże zróżnicowanie tematyczne, przestrzenne i czasowe obiektów w Zubrzycy Dolnej i Zubrzycy Górnej. Według informacji uzyskanych od mieszkańców miejscowości, kapliczki były otoczone powszechną czcią i pełniły ważną rolę w życiu codziennym tych wsi. . Przy wielu kapliczkach odprawiano majówki oraz nabożeństwa różańcowe w październiku. Część z tych tradycji wciąż jest zachowana wokół tych obiektów. Dzwonnice nadal dzwonią w razie śmierci mieszkańców lub w celu rozgonienia chmur gradowych. Kapliczki są bogato ozdobione kwiatami sztucznymi i naturalnymi, a o ich otoczenie dbają kolejne pokolenia rodzin, na posesjach których stoją kapliczki. Z projektu wyłączono obiekty małej architektury sakralnej znajdujące się na nekropoliach lub w ich bezpośrednim sąsiedztwie, które były przedmiotem odrębnego projektu w roku 2021 oraz figury i krzyże znajdujące się bezpośrednio w otoczeniu kościołów.
Zubrzyca Dolna, Zubrzyca Górna
FUNDACJA PRZESTRZENIE DZIEDZICTWA
Skontaktuj się z nami:
Fundacja Przestrzenie Dziedzictwa
e-mail: fundacjapd[at]protonmail.com
tel. +48 12 00000000
Copyright by FUNDACJA PRZESTRZENIE DZIEDZICTWA 2019-2020 – All rights reserved