11. Brak danych. U: postument z piaskowca z nieczytelnymi napisami, ślad po krzyżu zwieńczającym nagrobek. [Cz. A, z tyłu za grobem Anny Jeszenszky, poz. 3 tego wykazu]
12. Piotr Borowy, zm. 1932, n: Piotr Borowy * 29.V.1858 † 18.I.1932 Boże! Bądź miłościwy mnie grzesznemu. U: Nagrobek z betonu, płyta granitowa czarna. [Cz. A. g. 2 od kościoła przy ogr. wsch.]
9. Katharina Jurcsák, zm. 1905, n: Tu spočiva v Kristu Pánu Katharina Jurcsák * 20 Aug 1829 †26 Jan 1909 Najsv Serce Ježisa smiluj sa nad ňov. U: krzyż żeliwny, tabliczka odlana. Na wspólnej płycie betonowej. [Cz. A, g. 6 od ogr, wsch.]
10. Joannes Jablonszky, zm. 1904, n: A.R.D. Joannes Jablonszky S. Sed.Cons. Assesor, em. parochus Felso-Zubriczaensis * 10 a Dec. 1818 † 16 a Apr. 1904 R.I.P. U: Nagrobek granitowy wykonany w zakładzie Groger Bieltiz. Krzyż z białego marmuru. [Cz. A, g. 15 od ogr. wsch]
8. Roza Skocik, zm. 1904, n: Tu spočiva, v Kristu zasnulă Roza Skocik *Sept. 1830 †Nov 1904 P.P.I. U: Nagrobek żeliwny z tabliczką odlaną. Pomalowany srebrną farbą. [Cz. A, g. 2 od ogr. wsch.]
5. Karol Boszak, zm. 1893, n: Karol Boszak, * 18.1.1846 †18.5.1893 Pokoj prachu jeho. U: nagrobek z piaskowca, ślad po krzyżu. [Cz. A g. 18 od ogr. wsch.]
6. Johanna Simalcik, zm. 1897, n: Tu spociva Johanna Simalcik rodena Slovik narodena 10 Oktobra…zomerla 22 ho Februara 1897 . Tento pomnik postavuje laska a vdacnost detinska na pamiatku droho milowanej Matky svojej. Pokoj prachu jej. U: nagrobek z białego marmuru, część napisu nieczytelna [Cz. A, g. 3 od kościoła]
3. Anna Jeszensky, Ladislav Leonard Luczky, zm. 1891 n: Anna Jeszenszky rod. Muttnyánszky narodená 14 ho Marca 1834 zomrela 2 ho Juna 1891 Ladislav Leonard Luczky narodený 18 Mája 1831 zomrel 26 ho Jula 1891 P.P.I . U: krzyż żeliwny na postumencie z piaskowca, tabliczka odlana. [Cz. A, g. 8 od ogr. wsch.]
1. Wysoki krucyfiks z piaskowca, brak daty n: Smuci do… U: Brak czytelnych inskrypcji. Kamienny krucyfiks, złocony, odnowiony. U podstawy figura Matki Bożej z mieczem wbitym w serce. Datowanie można określać po dacie erygowania parafii w Chyżnem (1787 r.), kiedy przeniesiono stąd starą świątynie, a w jej miejscu postawiono kamienny krucyfiks. [Na pn. od kościoła, pomiędzy dwoma drzewami]
2. Stephan Radlinszky, zm.1889 n: Tummulus hicce custodit ossa Rssmi D Stephani Radlinszky Protonotarii Apostolici Arcadis Romam Parochi Alsó – Lipnicaensis *26o Decembris 1822 † 26o Octobris 1889 Multimodis Meritis pasuit cibi moniimentum aere perennius RIP. U: nagrobek z granitu. [Cz. A, g. 13 od ogr. wsch]
NEKROPOLIA W OBRĘBIE OGRODZENIA KOŚCIOŁA ŚW. ŁUKASZA
Pierwszy cmentarz w tej wsi znajdował się przy drewnianej świątyni wybudowanej w 1627 roku jako zbór luterański przez sołtysa lipnickiego Michała Śmietanę pod patronatem Elżbiety Czobor, wdowy po Jerzym Turzo. Przejęty w 1727 roku przez katolików (za czasów plebana Jana Wilczka), służył wiernym do 1769 roku, kiedy poświęcono nowo wybudowany murowany kościół pod wezwaniem św. Łukasza. Stara drewniana świątynia została rozebrana i sprzedana za 150 florenów wiedeńskich do parafii w Chyżnem około roku 1787. Na miejscu pierwszego kościoła stoi teraz kamienna figura słupowa. Przy kościele na zabytkowym cmentarzu zachowały się 22 obiekty sprzed końca 1945 r. 5 grobów jest datowanych na koniec XIX w., 5 przypuszczalnie na przełom XIX/XX w., 6 na lata 1900-1920, 5 z okresu 1920-1939 i 1 z czasu II wojny światowej. Dokumentacja zadania obejmuje 12 pozycji. Wśród nich grób Stefana Radlinszky, zmarłego w 1889 roku, urozmaicona kolekcja krzyży żeliwnych z przełomu XIX/XX wieku oraz kamienne pomniki z różnych materiałów: z piaskowca Karola Boszaka zmarłego w 1893 roku, marmuru Johanny Simalcik zmarłej w 1897 roku oraz granitowy Joanesa Jablonszky zmarłego w 1904 roku. Wykaz skrótów i objaśnień znajduje się w osobnym załączniku. Inwentaryzacja nie obejmuje obiektów, które były całkowicie zmienione po wojnie, a zwłaszcza w czasach współczesnych (np. nagrobków granitowych, plastykowych, z lastryko). Umieszczono przybliżone kierunki geograficzne, w celu ułatwienia odnalezienia obiektów.
11. Andrzej Ignacy Jasiura, brak innych danych.U: Krzyż żeliwny na postumencie betonowym. Gładka tabliczka żeliwna na której współczesne litery. [Cz. C, Rz. 2 od CE g. 7 od CD]
12. Ignacy, Maria Stopiakowie, 1935 n: Ignacy Maria Stopiakowie. Zmarli w 1935. Wieczny odpoczynek racz dać im Panie. U: Pomnik betonowy, malowany w nietypowym kształcie. Tabliczka z inskrypcjami granitowa [Cz. E, rz. 5 od ogr. zach., grób 18 od ogr. pd.]
9. Florian Simalcsik, zm. 1907, n: Tu spociva v Kristu Panu Florian Simalcsik * 1832 † 1907. U: Nagrobek betonowy, jeden z najstarszych betonowych grobów na Orawie. [Cz. D, Rz. 4 od DB, g. 6 od DG]
10. Rozalija Wontorcyk, zm. 1913, n:Tu spoćyva Rozalija Wontorcyk nar roku 1863, zmr 1913. U: Nagrobek betonowy, ślad po figurce Chrystusa, nad inskrypcjami relief przedstawiający anioły. [Cz. E. Rz. 6 od EC g. 4 od pd]
7. Brak danych. U: krzyż żeliwny na postumencie z piaskowca, prawdopodobnie z przełomu XIX/XX w. [Cz. F, Rz. 2 za tujami, g. 5 od tui ]
8. Brak danych. U. żeliwny krzyż, uszkodzony, na postumencie z piaskowca, prawdopodobnie z przełomu XIX/XX w. U podstawy krzyża odlew świętego z krzyżem i kielichem , prawdopodobnie grób osoby duchownej. [Cz. B, rz. 2 od AB g. 7 od BG]
5. Adam Kupcsik, zm. 1913, n: Tu odpociva v Krisztu Panu Kupcsik Ádám, zsil 71 rokov, zomrel 1913 8ho Maja odpocivej v pokoji. U: nagrobek z białego marmuru, płyta nagrobna z piaskowca [Cz. E, Rz. 8 od ogr zach, g. 13 od EC]
6. Brak danych. U: krzyż żeliwny, u podstawy Matka Boża, postument z piaskowca, ułożony na płaskich kamieniach, prawdopodobnie z przełomu XIX/XX w. Odnowiony, pomalowano na czarno, mandorla wokół Matki Bożej na złoto. [Cz. D Rz. 3 od DC, g. 8 od DF]
3. Maria Vojtuššák,, zm. 1901, n: Dobrej a starostlivej matke Marii Vojtuššák rod. Ordiš narod. 6 Okt 1823 zomr. 3 Dec 1901. Venuje povd’ačnŷ Syn. Pokoj večnŷ udel jej Pane a svetlo večné nech jej sveti. U: krzyż żeliwny na postumencie z betonu, stan b. dobry [Cz. D, Rz. 8 od DC, g. 7 od DB]
4. Vincent Janovják, zm. 1911, n: Tuto spočiva. v Kristu Pánu Vincent Janovják *dňa 5 Aprila 1893, † dňa 31 Maja 1911. Najsladse Srde Ježiša smiluj sa nad nim! Pokoj prachu jeho! U: krzyż żeliwny na postumencie z piaskowca. [Cz. E, Rz. 2 od zach, g 16 od ogr. Pd]
.
1. Krucyfiks, d: 1862, n: Kriste smilujsa nad dušami všech zomrelych A daj im večné odpočinutie. Položila obec Dolňa Lipňica roku 1862 U: Kamienny, odnowiony. [cz. B, 6 rz. od ścieżki AB, poz. 2 przy BC]
2. Jáno Vojtuššák, zm. 1882, n: Nrelemilovanému Otcovi Jánovi Vojtuššák narod: 18 Novembra 1815 zomr. 11 Marca 1882 venuje povdacnŷ Syn. Svetlo večné neh mu sveti na veky! U: Krucyfiks żeliwny pomalowany na czarno na postumencie z piaskowca, stan b. dobry W dole figura Matki Bożej. [Cz. D, Rz. 8 od DC, g. 9 od DB]
CMENTARZ PARAFIALNY W LIPNICY WIELKIEJ
Dzisiejszy główny cmentarz parafialny w Lipnicy Wielkiej powstał około 1860 roku. Zgodnie z prawem obowiązujących w ówczesnej Monarchii Austrio-Węgierskiej nową nekropolię utworzono poza zabudowaniami wsi na wzgórzu ,,Madejówka". Obecna północna część cmentarza do lat 80 XX w. była otoczona kamiennym murem, a w przeszłości stanowiła ona cmentarz epidemiczny. Zidentyfikowano 25 obiektów powstałych do końca 1945 r. Odnotowano 2 obiekty z XIX w., 4 przypuszczalnie z przełomu XIX/XX w., 7 datowanych na lata 1900-1920, 10 z okresu 1920-1939 i 2 z okresu II wojny. Dokumentacja obejmuje 12 obiektów. Uwagę zwraca górujący na nekropolią krzyż zasadźczy z 1862 roku, oraz marmurowy pomnik Adama Kupscika z 1913 roku. Można tu obejrzeć także wiele krzyży żeliwnych pochodzących z przełomu XIX/XX w., część z zachowanymi do dzisiaj inskrypcjami. Krzyż na grobie Jáno Vojtuššáka zmarłego w 1889 roku jest również najstarszym powstałym grobem na tym cmentarzu o ustalonej dacie śmierci zmarłego. Warto obejrzeć też liczne stare groby betonowe w różnych kształtach, w tym Floriana Simalcsika zmarłego w 1907 roku, będącym jednym z najstarszych pomników betonowych na Orawie. Wykaz skrótów i objaśnień znajduje się w osobnym załączniku. Inwentaryzacja nie obejmuje obiektów które były całkowicie zmienione po wojnie, a zwłaszcza w czasach współczesnych (np. nagrobków granitowych, plastykowych, z lastryko). Cmentarz podzielono na części oraz umieszczono przybliżone kierunki geograficzne, w celu ułatwienia odnalezienia obiektów.
Cmentarze parafialne w Lipnicy Wielkiej
FUNDACJA PRZESTRZENIE DZIEDZICTWA
Skontaktuj się z nami:
Fundacja Przestrzenie Dziedzictwa
e-mail: fundacjapd[at]protonmail.com
tel. +48 12 00000000
Copyright by FUNDACJA PRZESTRZENIE DZIEDZICTWA 2019-2020 – All rights reserved